Muzeum Warmii i Mazur – największa placówka muzealna w województwie warmińsko-mazurskim a także jedna z najważniejszych w regionie. Siedziba muzeum znajduje się w gotyckim zamku kapituły warmińskiej.

Pierwsze muzeum w Olsztynie zostało otwarte w lipcu 1921. Było to wówczas muzeum regionalne o charakterze plebiscytowo-etnograficznym. Kierownictwo ówczesnego muzeum znajdowało się w rękach nauczycieli olsztyńskich: Leonarda Fromma – archeologa i Hugo Hermanna Grossa – nauczyciela przyrody w Luisenschule. Za datę założenia Muzeum Warmii i Mazur przyjmuje się 29 marca 1945, tzn. dzień przybycia Hieronima Skurpskiego do Olsztyna. Początkowo istniało ono pod nazwą „Muzeum Mazurskie”, a od 1975 już jako „Muzeum Warmii i Mazur”.

Majątek muzeum:
Zamek Kapituły Warmińskiej w Olsztynie
Zamek biskupów warmińskich w Lidzbarku Warmińskim (bez przedzamcza)
Pola Grunwaldzkie w Stębarku (od 1 marca 2011 roku samodzielna instytucja – Muzeum Bitwy pod Grunwaldem)
Pałac Dohnów w Morągu
Część ratusza w Szczytnie
Budynek dawnego kościoła ewangelickiego w Barczewie
Willa i wozownia wraz z częścią parku przy ul. Metalowej w Olsztynie
Dom „Gazety Olsztyńskiej” w Olsztynie
Budynek Centralnego Magazynu Muzealiów w Olsztynie
część zamku w Reszlu (Galeria „Zamek”)
część ratusza w Mrągowie (Muzeum w Mrągowie).